Girişimcilik çalışmalarının artması ile sosyal girişimcilik gibi yeni girişim modelleri de ortaya çıkmaya başladı. Günümüzün sorunlarına ışık tutan bu girişimcilik modeli yukarıdan aşağıya doğru gerçekleşmez. Bunun yerine aşağıdan yukarı doğru ilerleyen bir modeldir. Ayrıca sosyal girişim her kesimden insanın belirli bir sorumluluk alması ile çözüm bulmasıyla yapılır. Ya da bu kişilerin uzman kişiler ile birlikte bir çözüm bulmak amacı ile yapılır. Sosyal girişim ile amaç insanları kandırmak ya da geçici çözümler bulmak değildir.
Sosyal girişim ile asıl amaçlanan nokta toplumsal sorunları derinlemesine incelemektir. Ayrıca bu incelemeden sonra da sorunların temelli bir şekilde ortadan kalkmasını sağlayacak çözümler bulmak hedeftir. Bu sayede toplumların sorunları bir daha ortaya çıkmayacak şekilde ortadan kalkar. Bu yüzden de başarılı olan sosyal girişimler kısa sürede küresel bir kitleye ulaşır. İsmini son zamanlarda duysak da sosyal girişim çalışmaları aslında yıllar öncesine dayanan bir kavramdır.
Sosyal Girişimin Ortaya Çıkışı ve İnsanlar İçin Önemi
Hem birinci hem de ikinci dünya savaşından sonra bazı anormal durumlar ortaya çıkmıştır. Bunlardan bir tanesi ülkelerin toplum sorunlarına yeterince destek olamamasıdır. Bu süreç içerisinde bu tarz görevleri de Sivil Toplum Kuruluşları devralmıştır. Fakat zaman ilerledikçe bu kuruluşlar çalışmalarda yetersiz kalmaya başlamıştır. Bu yüzden de bu kuruluşlardan farklı olarak teknolojiyi kullanan ve daha hızlı etki edecek sosyal girişimler ortaya çıkmaya başlamıştır. Zamanla etkisini katlayarak ilerleyen sosyal girişimciler önemini her geçen gün arttırmıştır.
Sosyal Girişimcilik Nedir ve Hangi Alanları Kapsar?
En kaba tabiri ile sosyal girişimler maddi ve manevi kaynaklarını toplumun faydası doğrultusunda yatırım yapan kişilerin çalışmalarıdır. Bu kişiler şirket, girişimci ya da Sivil Toplum Kuruluşları olabilir. Bu çalışmalar toplumlar için kültür oluşturan bir süreç ile ilerler. Yani bu girişimcilik modeli hem kar hem de faydayı toplumsal alanda yapmak isteyen kişilerdir. Tarihte bu çalışmalara örnek olan ilk kişi ise Bill Drayton isimli kişidir. Günümüzde ASHOKA adlı girişim ağı ile hizmet veren Drayton 3.800’den fazla katılımcıya sahiptir.
Bu katılımcılar insan hakları, çevre, eğitim ya da vatandaşlık gibi pek çok alanda önemli çalışmalara imza atmaktadır. Bir diğer yandan ASHOKA sadece toplumlar için çalışmalara imza atmaz. Aynı zamanda devlet yöneticilerine de bilgilendirme amaçlı çalışmalar yapar. Yöneticilerin bilgilenmesi de sosyal girişimcilik amaçları açısından hızlandırıcı bir etki eder. Yöneticiler ülkelerindeki sosyal girişim faaliyetleri hakkında bilgilenir ve ilerleyen süreçlerde onlar da farklı çalışmalar içerisinde yer alır.
Sosyal Girişimcilik Ulaşım Araçları
Geçmişe göre günümüzde sosyal girişimcilerin ulaşım araçları büyük bir gelişme göstermiştir. Hem teknolojinin hem de internet üzerinden bilgiye kolay erişmenin gelişmesi ile birlikte girişimciler kendilerini geliştirmiştir. Dijital dönüşüm adı verilen bu işlemler sayesinde girişimciler hedef kitlelerine de kolayca erişmeyi başarmıştır. Girişimciler sosyal inovasyon çalışmaları ile birlikte daha fazla insana ulaşmak için organizasyonlarını toplumsal fayda yönünde geliştirdiler.
Bir diğer yandan sosyal girişimcilik için yazılım sektörünün de hızla gelişmesi de önemli bir kazanım olmuştur. Robotik ve yapay zeka gibi teknolojiler de zamanla sosyal girişim faaliyetleri içerisinde kendilerine yer buldu. Bu sistemler sayesinde toplumsal sorunlar ve ihtiyaç sahipleri çok daha kolay bulunuyor. Ayrıca çözüm süreçleri de bu sayede büyük bir hız kazanmıştır. Gelişen ve insanlığa yararlı olan tüm teknolojiler birer birer sosyal girişim çalışmalarında yer almaya başladı.
Dikkat Çeken Sosyal Girişim Örnekleri
Dünyada en iyi sosyal girişimcilik örnekleri denildiği zaman aslında uzun bir liste ortaya çıkar. Çünkü dünyada sosyal girişim kavramı adı altında yapılan binlerce başarılı örnek vardır. Bu çalışmalar arasında Intel firmasının yaptığı çalışma oldukça dikkat çekici bir yapıya sahiptir. Intel yer yıl genç girişimcilerin projelerini ve çalışmalarını sunabileceği bir etkinlik düzenler. Ayrıca bu etkinliği de küresel bir şekilde gerçekleştirir. Bu sayede dikkat çeken projeler fonlanarak hayata geçirilmektedir.
Türk sosyal girişimciler de ülkemizde büyük ve önemli çalışmalara imza atmaktadır. OTISMO isimi ve otizmli çocuklar için bir uygulama kısa sürede ülkemizde büyük beğeni aldı. Bu uygulama sayesinde otizmli çocuklar öğrenme becerilerini geliştirebiliyor. Ayrıca bu çalışma sadece ülkemizde bir kitleye ulaşmadı. Aynı zamanda küresel olarak da büyük ses getirmeyi başardı. Amerika ve Avrupa’da uygulamaya olan ilgi sayesinde otizmli çocuklar için daha farklı çalışmalar da ortaya çıktı.
Doç. Dr. Gamze Sart Youtube ve Web sitesinden sosyal girişimcilik ve benzer girişimcilik modelleri hakkında detaylı bilgiler bulabilirsiniz. İnovasyon İçin Eğitim Vakfı internet adresinden de sosyal girişimin önemi hakkında detaylı içeriklere ulaşabilirsiniz.
