Dünyada son yıllara baktığımız zaman yapay zeka çalışmaları hiç olmadığı kadar önemli bir hal aldı. Yapay zeka ismini genellikle 2000’li yıllardan sonra duyuran bir teknoloji alanı. Fakat tarihteki yerine baktığımız zaman aslında yapay zekanın çok daha eskilere dayandığını görüyoruz. 2. Dünya Savaşı döneminde hem Almanya hem de İngiltere bu teknoloji üzerine fazlası ile yoğunlaştı. Savaştan sonra ise sadece İngiltere bu alanda yeni çalışmalar ve projeler ortaya çıkardı.
Yıllar içerisinde büyük bir gelişim gösteren yapay zeka diğer teknolojiler ile de birleşerek farklı bir boyuta ulaştı. Yapay zeka örnekleri artık belli bir alanda toplanmıyor. Yapay zeka ilk olarak robotik ya da bilgisayar gibi alanlarda fazlası ile kullanılan bir teknolojiydi. Zaman geçtikçe etki alanını birer birer arttırmaya devam etti. Günümüzde baktığımız zaman yapay zekanın en son hangi seviyeye ulaşacağını kestirmek oldukça imkansız. Her geçen gün dünyada yapay zeka temelli onlarca çalışma ortaya çıkıyor.
Bu çalışmaların her biri de farklı alanlarda yeni yapay zeka kolları üretiyor. Yapay zekanın temellinde kodlama ve yazılımın bulunması da bu süreçteki en büyük etkenlerden bir tanesi. Çünkü kodlama dillerinin de belli bir sonu bulunmuyor. Her kodlama dili kullanıcısının yeteneği ile sınırlı bir dünya ortaya çıkarıyor. Bununla birlikte de yapay zeka akıllara gelen her alanda kendine yer bulmaya devam ediyor. Özellikle sağlık ve eğitim sektörü içerisinde yapılan yapay zeka çalışmaları dünyada fazlası ile ses getiriyor.
Eğitim Sektöründeki Yapay Zeka Çalışmaları
Yapay zeka uygulamaları eğitim sektöründe onlarca farklı modelde insanların karşısına çıkıyor. Fakat bundan önce yapay zekanın tek bir konudan ve çalışma modelinden ibaret olmadığını anlamak gerekir. Yapay zeka ilk olarak okullarda akıllı sınıflarda kendine yer buldu. Öğrenciler akıllı sınıflar sayesinde anlatılanları görsel olarak da algılayarak anlama kalitelerini geliştirdi. Bu süreç yapay zeka ve eğitimin en çok kullanılan ortak alanlarından bir tanesi. Bu tarz çalışmalara ülkemizde de geçtiğimiz yıllarda izin verildi.
Türkiye’de yapay zeka çalışmaları adı altındaki ilk örnek de yine akıllı sınıflarda yapıldı. Fakat akıllı sınıflar çok büyük bir projenin sadece ilk aşaması. Çünkü ilerleyen süreçlerde yapay zeka sayesinde öğrencilerin anlama modelleri de belirlenecek. Öğrenciler hangi dersleri ne şekilde anlıyor ya da hangi anlatım tarzı hangi öğrencilere hitap ediyor? Bu tarz sorular yapay zeka sayesinde ortaya çıkacak sorulardır. Yapay zeka ile eğitimin buluşmasındaki asıl amaç öğrencilerin tamamen kendilerine uygun bir eğitim almasıdır.
Yani yapay zeka aslında kişiye özel eğitimin ilk ve en önemli adımıdır. Fakat yapay zekanın eğitimdeki yeri bununla sınırlı değil. Çünkü VR gibi teknoloji ürünleri ile öğrencilerin anlama kabiliyetleri yukarılara çekilecek. Anlatılanların görsel olarak da sunulması öğrenciler için farklı bakış açıları katar. Bunun farkında olan araştırmacılar da bunu yapay zeka sayesinde mümkün hale getiriyor. Dünyada yapay zeka çalışmaları da gün geçtikçe hızlanarak bu eğitim modelini çok daha yakın bir zamana taşıyor.
Sağlık Alanındaki Yapay Zeka Uygulamaları
Dünyanın her noktasındaki insan için sağlık ilk önceliktir. İnsanlar her zaman en iyi teknolojileri bir şekilde sağlık alanına adapte etmiştir. Kimi teknolojilerde bu süreç zor olsa da kimi teknolojiler kolay bir şekilde bu sürece dahil olur. Yapay zeka nedir sorusunun ilk sorulduğu andan beri de sağlık alanına kolayca girmeyi başarmıştır. Çünkü yapay zeka insan ömrünü ve sağlıklı yaşamı iyileştirmek adına pek çok imkana sahip. Ameliyatlardan hasta takibine ya da ilaç geliştirmeye kadar her alanda yapay zeka çalışmaları artık uygulanıyor.
Yapay zeka destekli robotlar artık ameliyatlarda kendine yer bulmaya başladı. Bu robotların bir kısmı ameliyat sırasında doktora destek olurken bir kısmı da ameliyat sırasında doktora farklı noktaların 3 boyutlu görüşünü sağlıyor. Üstelik bu robotlar makine öğrenmesi ile destekli olduğu için de ameliyattaki tecrübelerini depoluyor. Bu sayede de benzer bir ameliyatta hem süreyi kısaltıyor hem de olası sorunları daha kolay çözümlüyor. Yapay zekanın bir diğer kullanım alanı da deri altına yerleştirilen çipler.
Bu çipler sayesinde doktorlar hastalarını binlerce kilometre öteden takip ediyor ve olası sorunlara önceden önlem alıyor. Yavaş yavaş dünyada yayılan bu teknoloji sayesinde pek çok sorun daha ortaya çıkmadan çözülüyor. Ayrıca yakın zamanda da örneğine çokça rastladığımız ilaç geliştirme süreçleri de hızlanıyor. Artık ilaçların etkilerini görmek için yıllarca beklemeye gerek kalmıyor. Makineler sayesinde ilaçların tüm yan etkileri ve iyi geldiği hastalıklar aylar hatta haftalar içerisinde analiz ediliyor.
Doç. Dr. Gamze Sart Youtube kanalını ziyaret ederek yapay zeka çalışmaları ve mesleklere etkisi hakkında videolar izleyebilirsiniz. Doç. Dr. Gamze Sart web sitesini ziyaret ederek de yapay zekanın eğitim ve sağlıktaki önemi hakkında yazılar okuyabilirsiniz. İnovasyon İçin Eğitim Vakfı internet sitesinden de yapay zeka ve yazılım gibi konularda detaylı içerikler bulabilirsiniz.
