Sosyal inovasyon kavramı insanların hayatına son dönemlerde girmeye başladı. İnovasyon çalışmaları dünyada gün geçtikçe ivme kazanmaya devam ediyor. Bu ivme ile birlikte yepyeni inovasyon projeleri ortaya çıkıyor. İlk olarak; ürün, hizmet, pazarlama ve organizasyonel alanda yapılan inovasyon zamanla farklı kulvarlara da sıçradı. İnovasyon çalışmalarının önemini artırması ve bir ihtiyaç haline gelmesi bu süreçte oldukça etkili nedenlerden oldu.

Başlarda sadece şirketler ve girişimciler için inovasyon çalışmalarına imza atıyordu.  Bu yüzden de inovasyon sadece belirli alanlarda ortaya çıkıyordu. Fakat geçen zaman aslında inovasyonun çok daha farklı alanlarda kolay bir şekilde yapılacağını gözler önüne serdi. Bu tarz sebeplerden dolayı da toplumsal inovasyon örnekleri yavaş yavaş ortaya çıkmaya başladı. Ortaya çıkan bu örneklerin hem bölgesel hem de küresel olarak başarıya ulaşması da bu alana olan ilgiyi arttırdı.

Artık dünyada sosyal alanda yapılan inovasyonların sayısı oldukça fazla. Bir diğer yandan bu çalışmaların başarıya ulaşma oranları da gün geçtikçe artmaya devam ediyor. Ayrıca sosyal alandaki inovasyon çalışmaları sadece şirketleri ya da kişileri etkilemiyor. Aynı zamanda ülkeleri ve toplumları da olumlu yönde etkiliyor. Artık başta Avrupa ülkeleri olmak üzere pek çok ülke toplumsal sorunlarını bu şekilde ortadan kaldırıyor. Yakın zamanda ortaya çıkan bu inovasyon yakın gelecekte çok daha etkili olacak şekilde ilerliyor.

Sosyal İnovasyon Nedir ve Nasıl Yapılır?

Sosyal ya da toplumsal inovasyon, toplumun bir ihtiyacına daha iyi bir şekilde çözümler bulmaya denir. Fakat bu yaparken sadece yenilikçi çözümler sunmaz.  Aynı zamanda topum yeteneklerini geliştirir, ekonomik ve çevresel kaynakların çok daha verimli kullanılmasını sağlar. Yani 21. Yüzyıla damga vuran inovasyon kavramının toplum sorunlarına adapte edilmiş haline denir. İnsanların toplumsal hayatlarındaki tüm sorunlar bu başlık altında toplanır. Bu yüzden de oldukça geniş bir yelpazede çalışmalarını sürdürür.

Bu kavram ile birlikte bir de sosyal girişimcilik kavramı ortaya çıkmıştır. Bu iki kavram çok karıştırılsa da aslında birbirinden oldukça farklıdır. Çünkü sosyal girişimcilik, toplumsal alandaki girişimleri ya da inovasyonları yapan kişilere verilen bir tabirdir. Son dönede sosyal girişimcilik yapan kişiler kültür ve sosyal inovasyon çalışmalarında çokça yer aldığı için bu karışıklık olmuştur. Toplumsal inovasyon ve sosyal girişimcilik birbirlerini tamamlayan iki farklı inovasyon kavramıdır.

Bir Çözüm Nasıl Sosyal / Toplumsal İnovasyon Olarak Tanımlanır?

Yapılan inovasyon çalışmaları her zaman toplumsal inovasyon olarak ifade edilmez. Belli başlı kriterler içerisinde değerlendirilen projeler bu başlık altında toplanır. Bir inovasyonun sosyal olmasını belirleyen maddeler ise şunlardır:

  • Sosyal alanda yapılan inovasyonlar ürün ve hizmet olarak yapılabilir. Ayıca süreç ya da toplumsal model olarak da bu çalışmaları yapmak mümkündür.
  • Sosyal alandaki inovasyonlar kişi ve kurumlarca ya da Sivil Toplum Kuruluşları ve fikir önderleri ile yapılır. STK ve fikir önderleri proje üzerinde çalışırken sektör aktörleri ile iletişim kurarak daha başarılı sonuçlar elde eder.
  • Sosyal inovasyon ve girişimcilik sadece toplum tarafından kabul görürse başarılı olur. Başka hiçbir sonuç başarıya ulaştırmaz.
  • Bu inovasyon hem işbirlikçi hem de katılımcı bir süreç ister. Sosyal sorunların yapısı katmanlı olduğu için disiplinler arası bir bakış açısı ister.
  • Sosyal alandaki inovasyonlar yasal düzenlemeler gibi yukardan aşağı gitmez. Tam tersi olarak aşağıdan yukarı doğru hareket eder. Bu yüzden de genel olarak sorunlardan etkilenen kişiler bu inovasyona ilk adımı atan kişiler olur.

Doç. Dr. Gamze Sart Youtube kanalını ziyaret ederek sosyal girişimcilik ve inovasyon hakkında çok daha detaylı videolar izleyebilirsiniz. Doç. Dr. Gamze Sart Web sitesinden de sosyal inovasyon nedir ve nerelerde yapılır gibi sorularınıza cevap bulabilirsiniz. İnovasyon ve girişimcilik hakkında daha detaylı bilgileri için de İnovasyon İçin Eğitim Vakfı internet sitesindeki yazılara göz atabilirsiniz.