Startup kültürü ile birlikte melek yatırımcılar gündeme gelmeye başladı. 2000’li yıllardan sonra dünyada Startup adında yeni bir girişim modeli ortaya çıktı. Bu girişim modeli de zamanlar dünyada büyük bir kitleye ulaşmayı başardı. Her geçen gün de Startup alanıyla uğraşan kişi sayısı arttı. Çünkü başarılı Startup çalışmaları özellikle 2010’lu yıllardan sonra büyük kazançlar sağmadı. Facebook ya da Tesla gibi şirketler başarıya ulaşan Startup çalışmalarından bazılarıdır.
Gelişen teknolojiler ve internet alanındaki gelişmeler Startup çalışmalarının hızlanmasında önemli bir rol oynadı. Gençler arasında yeni bir trend olarak dikkat çeken Startup kültürü için pek çok yardımcı ve yatırımcı da bulunuyor. Bu noktada melek yatırımların önemi ortaya çıkıyor. Çünkü günümüzde tüm dünyada Startup çalışmalarının büyümesinde ve gelişmesinde yatırımcılar çok kritik bir etkiye sahip. Hem ülkemizde hem de dünyada girişimciler her gün melek yatırımcıların kapısını çalıyor.
Türkiye’de melek yatırımcı listesi her geçen gün artsa da başarıya ulaşan Startup çalışması yeteri kadar artmıyor. Çünkü ülkemizde Startup kültürü hala istenilen seviyeye ulaşmadı. Bir girişimin hayata geçmesinde melek yatırımcıların etkisi her zaman fazla olmuştur. Özellikle girişimin ilk aşamasında ve büyüme döneminde melek yatırımcılardan destek alamayan girişimler her zaman ilerleyen aşamalarda sorun yaşar. Çünkü bu aşamalarda ihtiyaç duyulan maddi destek sadece bu yatırımcılardan sağlanır.
Girişimciler İçin Melek Yatırımcılar
Bir Startup çalışmasında maddi destek alınacak 3 farklı yatırımcı vardır. Tüm yatırımcıların da desteklediği dönem ve zaman aralığı birbirinden farklıdır. İlk aşamalarda yatırımcıların ailelerinden, akrabalarından ve çevrelerindeki “aptal” diye tabir edilen kişilerden destek alması önerilmektedir. Bu yatırımcılar ile projeler belli bir aşamaya gelir. Bu sırada da devreye melek diye tabir edilen yatırımcılar devreye girer. Bu yatırımcılar genellikle somut adım atılmış Startup çalışmaları ile ilgilenir.
Ayrıca melek yatırımcının projeye desteği sadece maddi olarak gerçekleşmez. Aynı zamanda Startup çalışmasındaki Mentor görevini de melek yatırımcı yerine getirir. Projede atılacak adımlar ya da projelerin geliştirilmesi için izlenecek yollar melek yatırımcının tavsiyeleri ile ilerler. Buna ek olarak projenin ilerleyişinde karşılaşılacak sorunlar için de melek yatırımcının ön görülerinden destek alınır. Bu yatırımcılar daha önce onlarca kez benzer projelerde bulunduğu için tecrübeli kişilerdir.
Startup projelerinin hayata geçmesinin önündeki tek engel maddi imkansızlıklar değildir. Pek çok proje atılan yanlış adımlar ya da alınan yanlış kararlar yüzünden olumsuz bir şekilde sonuçlanır. Melek yatırımcılar nedir ya da kimdir sorusuna verilecek belki de en doğru cevap onların projeyi şekillendirmesidir. Küresel anlamda da başarıya ulaşan Startup çalışmaları incelendiği zaman hepsinin bir şekilde yolunun melek yatırımcılardan geçtiğini görürüz.
Melek Yatırımcıların Destekleyeceği Startup Projesi
Hiçbir yatırımcı önüne gelen her projeye maddi ya da manevi destek sağlamaz. Aynı durum melek yatırımcılar için de geçerlidir. Bir melek yatırımcıyı etkilemek için ilk olarak projenin belli bir noktaya gelmiş olması gerekir. Yani projede somut adımlar atılmalıdır. Daha sonra ise başarılı bir sunum yaparak yatırımcının dikkatini çekilmelidir. Sunum ne kadar başarılı ise yatırımcıların o projeye ilgisi de o kadar fazla olur. Hatta henüz fikir aşamasında olan bazı projeler sadece sunumları ile melek yatırımcın desteğini almayı başarmıştır.
Fakat bunlardan da öte olarak dikkat edilecek bir nokta vardır. O da her melek yatırımcının bir alanı olduğudur. Yani melek yatırımcıların bir kısmı sadece sağlık alanındaki projelere destek sunar. Bir diğer taraftan bazıları sosyal bilimler alanına bazıları ise teknoloji alanına yatırım yapar. Bu yüzden Startup sahipleri kendi alanları ile alakalı yatırımcıları bulmalıdır. Ayrıca bu sayede girişimciler çok daha kolay destek ya da yatırım alabilir.
Doç. Dr. Gamze Sart Youtube kanalından ve web sitesinden melek yatırımcı ve risk sermayesi farkı hakkında bilgiler bulabilirsiniz. Ayrıca İnovasyon İçin Eğitim Vakfı internet sitesinden de melek yatırımcılar hakkında detaylı içeriklere ulaşabilirsiniz.